А. Кіска, презідент СР – маяк Русинів у 2015 роцї

Така є правда. Того року  нашым русинскым маяком є наш презідент Андрей Кіска. Бо асі за Русинів никого іншого дотеперь немаме, окрем председы ОСРС Андрія Лиґы. Але перед тыма їднанями  мали сье вецей «русинскых маяків», лем  ся нам по їднанях заблукали дескай а треба їх найти.

Реаґую на статю Петра Медвідя з назвов «Папірь знесе велё», в інтернетовых новинках Голосы, бо знам чом ся орґанізаторы русиньского фестівалу тїшать, же презідент Словеньской републікы Андрей Кіска, ся рїшыв підпорити своёв участёв 3. Фестівал культуры Русинів Словеньска. Ай остатнї Русины бы ся так моцно тїшыли, кебы знали, што в тім моментї про Русинів тота підпора значіть. Але незнають о многім, што ся діє, подля мене, недобре,  в русиньскім закулісю, бо ся о тім не пише в русинскій пресї. А то є лем на шкоду Русинів і русиньского руху. А чом ся о тім не пише? То зась незнам я, ай кедь єм пропоновав на інтернетовых лінках ОСРС, жебы в проґрамі засїданя ОСРС в маю 2015 была о тім дискусія, але не буде. Незнам чом.

Любі Кралёвій уж єм высвітлёвав, же як тяжко є сполупрацувати з Русинами, кідь од них  довгодобо жадате в дачім  ровнакый приступ і сполочне порозуміня Русинів.  А ту маме назорный приклад.  У Русинів є скоро неможне, жебы ся довгодобо тримали покопі в даякім погґлядї. Даґде то все мусить праснути і дойти до розколу. Зато з Русинами є так тяжко робити, зато Русины ся так тяжко дожывають даякых успіхів і зато  Русины у Свіднику ся так моцно тїшать, же спомеджі русиньскых лідрів, оклрем  председы ОСРС Андрія Лыґы і выходословеньскых політічных меценашів,  холем Андрей  Кіска – презідет Словеньской републікы подпорить 3. Фестівал културы Русинів Словеньска у Свіднику в 2015 роцї. Зато я узнавам презідента СР А. Кіску за ясный маяк Русинів і русинства Словеньска в 2015 роцї.

А теперь укажеме,  што ся то власно у Русинів дїє. То є мій погляд, а з тым немусьте быти соглацны. За найвекшый прояв порозуміня Русинів я поважую сполочный протест восьмох  русиньскых обчаньскых здружінь проти фінансованю  активіт културы неекжістуючіх Русинів-Українцїв зо штатного рахунку про народностны меншыны. То є, подля мене, єден з найважнїшых дукументів третёй волны русиньского народного возроджіня, бо рїшыть основу політічной українізації Русинів нелем в середнїй Европі, але на цїлім світї. Тот протест підписали председове здружінь і протест быв засланый парламенту СР, председови влады СР, Уряду влады СР, Выбору про народностны меншыны при Урядї влады СР, Канцеларії верейного охранцю прав, Ґенералній прокуратурі СР, Пряшівскому самосправному краю, Містьскым заступительствам у Свіднику і в Бардіёві і Сільскому заступительству в Камёнцї. О тім протестї  требало їднати на найближшім засаданю ОСРС. Неїднало ся. Але хтось быв «шыковнїшый», як ОСРС і закликав на їднаня з председом Пряшівского самосправного края в Пряшові, председу РОС, председу ОО РО Свідник, обох ґенералных спонзорів русиньского фестівалу, пріматора міста Свідник  і председу СРУСР. Прошу ся, чом там кликали председу СРУСР? Чом там не закликали Андрія Лиґу і мене? Мы знаме обоме добрїá здоводнити і обгаїти нашы русинскы пріоріти. Нароком нас незакликали? А там на засаданї пересвідчовали притомных, же яке є «хосенне» зробити у Свіднику з двох фестивалїв єден, а буде ся звати Фестівал културы Русинів і Українцїв. З таковпропозіціов не  може быти согласный жадный русиньскый актівіста, бо ту ся знову грає з Русинами нова українізачна антирусиньска  політіка. З таков пропозіціов не быв согласный на тім їднаню акурат председа ОО РО Свідник, бо рочна громада ОО РО у Свіднику му то так приказала. Пріматор Свідника повів, же підпорить  кажду добру ініціатіву. Їднаня скінчіли пропозіціов председы СРУСР, же теперь суть поданы проєкты на Урядї влады СР на самостатны фестівалы, а зато о тім треба іщі раз їднати в осени 2015. Ту требало зо стороны заступцїв РОС і ОО РО Свідник ся бранити лем підписаным протестом, якый сьме заслали на уряды і требало  ся домагати реалізації нашого протесту в праксї, а не глядати можности на сполупрацу з неєствуючов народностнов меншынов, котра має посланя  лем українізовати Русинів. Русины ся  на тім їднані недоказали обранити проти українізачній політіїцї. Дали ся «зломити». Далше таке шпекулативне їднаня скликав Уряд влады СР, де за Русинів закликали председу ОСРС, таёмника ОСРС і двох членів Выбору про народностны меншыны при Уряді влады СР. Закликали там і заступців СРУСР. І на тім їднані  їм пропоновали неможне. Мали глядати, што споює українізаторів і українізованых Русинів. Ту є видно, же обидва їднаня были скликаны з єдиным цїлём – обранити СРУСР перед протестом Русинів. Панове за Русинів ся мали бранити знову лем сполочнї підписаным пртестом. Богужаль, бранив ся лем сам председа ОСРС Андрій Лиґа, остатнїпредставителї Русинів ся дали «зломити» і послушнї снажыли ся найти неможне – сполупрацу  «ката з ёго жертвов»,  робили так, як хотїли «режісеры» того «театзру». Такым способом ся правда і народна слбода неглядать і не

доказує. Выслїдком тых двох нелоґічных урядных їднань заступцїв Русинів і тзв. Русинів-Українцїв є то, же того року уж бывалы ґенералны спонзоры фестівалу Русинів  у Свіднику достали «страх» і фестівал Русинів уж неспонзорують. Така є правда. А председа Пряшівского самосправного краю дотеперь неодповів, ці буде ґестором русиньского фестівалу. Може ай він має «страх». Орґанізаторы русинького фестівалу остали без підпоры од «главных» Русинів, але  достали од штату добру дотацію і забезпечують собі іншых русиньскых спонзорів, а хвала Богу, дотеперь ся то дарить.

Заключіня. З таков «тактіков», яку нам предвели представителї Русинів на тых двох їднанях,  ся Русины николи невыманять з політічной українізації і будуть вічныма рабами українізаторьской антирусиньской політікы штату.  Зато треба барз добрї зважовати, кого треба посылати за Русинів на їднаня з владныма і самосправныма орґанами. Треба такых, жебы  доказали обгаїти слободу Русинів, а не помагали «зотрочіти» Русинів.

В такій сітуації участь презідента СР на фестивалї Русинів є нелем балзам на русиньску зотрочену і перестрашену  душу, але і надій на слободный народностный жывот, котрый нам презідент СР, як предстатвитель штату, докаже заручіти.  Ёму то треба на навщіві у Свіднику повісти а він ся за нас застане.  Зато сття ці ознамлїя о участи презідента на фествалї Русинів быв такый «окрыдленый». А было то правилне.

Ян Калиняк, Свідник