55 років од смерти Іґора Грабаря

16. мая 2015 минуло точно 55 років од смерти вызначного вытварного умелця, уменёзнателя і рештавратора русиньского походжіня, котрый діяв у Росії і в Совєтьскім союзї – Іґора Грабаря.

Народив ся Іґор Грабарь 3. марца 1871 року в Будапештї. Народив ся в періодї, коли ёго отець Еммануіл Грабарь репрезентовав Русинами населены теріторії як посланець угорьского парламенту. Ёго матірь Олґа была дївков русиньского політічного діятеля Адолфа Добряньского – першого посланця в Угорьскім сеймі за Русинів і Словаків.

У 1880 роцї были родічі Грабаря примушены еміґровти до Російской імперії. Родина зачала жыти в містї Єґорьєвск, выходнї од Москвы, де Ігор Грабарь закінчів ґімназію, і потім продовжовав у штудіях на Санкт-петербуржскій академії умень і пізнїше в Мнїхові і Паріжу. По штудіях вернув ся до Росії і зачав малёвати країны в імпресіоністічнім штілї, котры му здобыли репутацію „поета російской зимы“. Но іщі векшого успіху Грабарь здобыв у рамках теорії уменя і історії російского уменя. Його найвызначнішов і найзнамішов роботов є монументална „История русскаго искусства“ котру выдав в шестёх томах у роках 1909 – 1916. Так само быв заснователём руху „Міръ искусства“.

Од 1913 р. робив директора славной Третяковской ґалерії в Москві і за совєтьского режіму ся став єдным із основных людей при рештаврованю і всокочіню памяток вытарного уменя. Быв оцїненый тітулом академіка Академії наук СССР і академіка Академії умень СССР.

У мемоарах, котры были выданы у 1937 р., Грабарь споминать на дїтячі рокы, котры він пережыв на ґаздівстві дїда в селї Чертіжне на теріторії днешнёй выходной Словакії. В тій публікації подавать і інтересны позорованя, котры дотуляють ся односин Русинів до Росії, котры были іншы, як погляды ёго дїда, русофілно орьєнтованого Адолфа Добряньского. Спомины містного русиньского населїня на вояків російской царьской імперії не мож было назвати позітівныма, як думав ёго дїдо. У 1955 роцї Грабарь навщівив Підкарпатьску Русь і подаровав там 26 образів на полотнї і 24 ґрафічных робот Закарпатьском у музею.

Умер Іґор Грабарь в Москві 16. мая 1960 року.

П.М.