Екстремізм за державны грошы

Ґрантова сістема, на основі котрой фунґує култура народностных меншын на Словакії є сама о собі траґікомічна. Кідь уж не будеме споминати то, же коли приходять грошы, наприклад і в новембрї, можеме спомянути іншы справы з тым повязаны, як наприклад, же редакція новинок не мать право жадати собі на канцеларьскы потребы, ці на арендованя просторів про редакцію. Но і сістему не ошалиш, бо по загнаню цїлого розрахунку проєкту в януари, урядніцї пів рока сидять і контролюють в стовках проєктів пункт за пунктом, ці є вшытко так, як было схвалене. Кідь так не є, є проблем а може ся стати і то, же треба вернути грошы. О то веце є траґікомічне, кідь ся треба з Урядом влады натїгати на еврах за папірь, ці на тім, же на фестівал хтось не пришов і пришов іншый выступаючій, а то, же хтось за державны грошы кличе екстремістів никому не перешкоджать.

Русины довгый час на Словакії звертають увагу урядів на то, же Союз Русинів-Українців Словацькой републікы бы мав будь прияти нову назву, або быти роспученый і їх події бы ся не мали підпоровати з державного розрахунку, котрый є придїленый україньскій меншынї, бо не існує народность Русин-Українець і події той орґанізації, як і саме існованя орґанізації, суть лем продовжованём украінізачной політікы, яка была започата на трасї Москва – Прага і назад іщі в першій половнї 20-го стороча. Найсилнїшов збройов союзу доднесь зіставать фестівал у Свіднику, де ся шторік презентує русиньска култура як култура україньска, но і з той досправды україньской там є того менше як смітя в лїсї. Тото україньске там є векшынов забеспечене лем гостями од Львова аж якбач по Ісламабад, бо, самособов, подля україньскых бадателїв історічны україньскы теріторії суть „скоро на половинї світа“, зато і Свідник є україньскый. Но тото, што ся фінанцовало того року в рамках фестівалу, то є вже перекрочінём граніць, котры почливый і роздумуючій чоловік не перекрочіть.

Як „superstar“ 61. річника свідницького Фестівалу културы Русинів-Українцїв, мала в рамках проґраму выступати Софія Федина, голова „Світової Федерації Українських Лемківських Об’єднань“. Но хвиля не жычіла той „вынятковой події“ і так Федина не заспівала. Жаль, бо репертоар має файный. Такой ся ку нёму дістанеме. Зато на другый день із позіції головы федерації на сценї поздравила і привітала на фестівалї участных, почестных гостів, як пріматора міста, посланцїв словацького парламенту ітд. Тота Софія Федина, котра по Світовім конґресі Русинів у 2013 роцї підписала одкрыте писмо адресоване на „Службу беспеки України“, жебы інтересовали ся русиньскыма орґанізаціями. Тота Софія Федина, котра має і на своїм профілї на соціалній сітї Facebook повно фотоґрафій зо сімболіков бандерівцїв, як заставы ітд. Тота Софія Федина, котра ся не же не таїть своїма сімпатіями ку тым терорістічным орґанізаціям, а котра зо співанками о „Українській повстанській армії“ (УПА), і теперь сьме коло того репертоару, якый може міг звучати і у Свіднику, выдала цїлый албум.

Коло перверзіты, котру того рока выпродуковав союз в рамках фестівалу, мі на розум приходять вопросы як про участных представителїв властей, так про Уряд влады СР. Честованы, пане пріматоре, панове посланцї, ішли бы сьте і на подію, де бы мали выступати і поздравляти вас словацькы націоналісты, обдивователї войнового штату презідента Тіса, екстремісты найвысшого ранґу, котры ся фотоґрафують зо словацьков фашістічнов заставов, ці мадярьскы екстремісты наприклад із Йоббіка? І вы, честованы урядницї, без проблемів давате наприклад в рамках грошей, котры суть на културу мадярьской народностной меншыны, грошы на події, де выступають мадярьскы націоналісты із Йоббіка, ці іншых ґруп? Або є то так, же тото, што не є нормално дозволене никому, тадь маєме на то і закон о пропаґації екстремістічных ґруп, є дозволене Українцям, бо з нима сьме теперь солідарны?

Бо Софія Федина є пропаґатором єдной із такых ґруп, ґрупы, котра має на своїх руках нелем злодійства, але докінця в рамках трёх „райдів“, якы провели в бывшій Чехословакії по другій світовій войнї, і людьскы жертвы. Попрошу Вас, ідьте наприклад до такого русиньского села Ковбасів і повічте домашнїм, головно тым старшым, котры масакру в своїм селї іщі памятають, же сьте дали грошы на фестівал, де выступав чоловік, якый УПА пропаґує. Істо ся вам подякують і повідять, же на другыраз дайте на тот фестівал іщі веце грошей.

Є смутне, же до такого дачого дішло. Фестівал у Свіднику про мене вже не є лем українізачный, але екстремістічный. І то за державны грошы. Барз ня інтересує, ці тото в рамках контролы проєктів буде в порядку. Бо, може, кібы ся грошы не давали на екстремізм Українцїв, были бы грошы і на канцеларьскы потребы, без котрых є фунґованя новинок дость тяжке.

П. М.

(Статя была написана як коментарь „Вступне до контроли“ лемківского радіа lem.fm)