Міністер бы мав дати конкретны одповідї

Новый міністер школства, наукы, баданя і шпорту СР  Петер Пеллеґріні є во функції іщі лем курто, але вже оголосив першы зміны, котры бы хїтїв з позіції міністра досягнути. Мали бы ся дотуляти платів учітелів, але і наповніня навчального процесу. Міністер школства минулый тыждень про медії повів, же хоче зохабити повинне навчаня анґліцького языка і підпорёвати математічны класы. Має але і інтерес зліпшыти фінанчну сітуацію учїтелів.

(...)

Заміры міністра можуть вызерати шумнї, але і основна математіка без комплікованых рівниць нас тискать раховати з тым найгіршым. Хоць міністер іде робити козметічны управы на платах учітелїв, ці на навчалнім процесї, од міністра є потрібне знати, якый цїлковый характер і сістему школства хоче мати. Бо є наприклад вопросом, ці є согласный з розбігнутов реформов, котра в будучности не рахує з малокласныма школами. То бы ся найвеце дотуляло народностных школ, в припадї русиньского школства бы то значіло конець школ з навчалным языком русиньскым. А кідь з тов реформов, зачатов міністром Чапловічом, согласный є, потім є вопросом, ці буде хотїти їднати холем о вынятку про народностны школы, жебы ку такому єднозначному математічному резултату, приближно міинус дакілько десяток народностных школ, не дійшло.

Далшым важным вопросом є, ці міністер зохабить математіку на основній уровни з тым, же буде мати єднаку кількость годин в тыждню як теперь, або ся годины математікы роздїлять і про іншы урокы , жебы могли выникнути і новы урокы. Вже теперь має кажда школа можливость три годины до тыждня рїшати сама, што в рамках тых годин буде учіти. Значіть, давно є можливость, жебы школы вырїшали о тім, же на теріторіях з русиньскым жытельством буде холем часть тых годин схоснована на навчаня основ русиньского языка, ці на навчаня реґіоналной выховы, де бы ся русиньскы дїти, хоць і на словацькій школї, могли учіти о своїй історії, културї, языку. Но не є тому так. А міністерство дотеперь ниякым способом не мотівовало директорів школ, жебы так зробили. Окрем іншого, бы то была добра підпора з боку державы в розвитку навчаня і освіты народностных меншын. Кібы ся взяло іщі з кількости годин математікы, простору на вытворїня такых уроків бы было о то веце. А школярям народностных меншын бы ся лем дало то, на што мають конштітучне право.

На тоты вопросы бы міністер в што найскорїшім часї, кідьже реформа не чекать, мав дати одповідї. Бо і на основній уровни математікы, без рівниць, потребуєме знати, ці ся з нами рахує, і з чім можеме раховати мы. А Словакію ку плусовым резултатам нашого народностного школства вяжють і міджінародны обоязкы.

Петро МЕДВІДЬ, Пряшів

(Статя была написана як коментарь Радіоновин русиньского высыланя Словеньского розгласу. Змінена назва і скорочено редакціов інтернетовых новинок Академія русиньской културы в СР.)