Великый брат або успішна лоботомія*

Припоминати собі 21. авґуст 1968 не є важне лем про Чехів і Словаків, але і про Русинів. Навеце, кідь днесь під тиском пропаґанды дакотры з нас страчають способность орьєнтовати ся на мапі і зачінають колаборовати з думков, же правда може буде на сторонї Москвы.

Споминам, як мі мій тато бісїдовав о окупації. 21. авґуста мать народенины і так го пустили на пару днїв домів з oсновной воєньской службы. Пришов домів день перед тым а істо бы му не пришло на розум, же такой другый день буде мусити іти назад. Рано ся зобудив на то, як му ёго мама в паніцї бісїдовала, же пришли Русы, же є война і же мать іти на містный народный выбор, бо го кличуть по телефонї з армады. Не хотїло ся му то вірити, так як многым далшым людём. Чом бы до нас пришли руськы танкы? Чом бы нас хотїли атаковати нашы освободителї? Же є тому предці лем так, на властны очі увідїв в Гуменнім на железнічній штації, де мав переступити на влак до Михаловець. В уніформі вояка Чехословацькой армады, котрый мусив іти коло руськых танків і вояків му не было вшытко єдно. Не знав, што го чекать, а ці го не возмуть „освободителї“ такой в Гуменнім.

Могли бы сьме повісти, же „вшыто добрї скінчіло“. Аж на то, же „братьска поміч“ одышла остатнім вояком аж в роцї 1991. Інтереснїшый момент цїлого росповіданя є але тот, же так, як може отець, і много далшых людей, і нашых Русинів, на зачатку не розуміло і не хотїло вірити тому, же бы Москва могла іти проти нам. А інтересне є то у Русинів і зато, же історічна память їм уж втогды мала повісти, же достовірнїше є то, же проти нам підуть, як то, же не підуть. Уж втогды на то предці было веце історічных фактів.

„Великый брат“, як дакотры русофілы звыкли называти російскый народ, предці уж в 1938 роцї не зробив ніч проти Мнїховскому договору а з Кремля ся коло кавіару позерали на то, як ся роспадать держава Чехів, Словаків і нас, „малых братів“ Русинів. Было їм то єдно, а навспак, до рока підписали договор Рібентроп – Молотов, обсадили і взяли свободу далшым державам, подїлили собі з Німецьком Польщу, а не быти того, же ся Сталін з Гітлером перераховав, жыли бы собі спокійно дале.

Великый брат, по змінї курзу загранічной політікы, кідьже Німці їм скоро обсадили Москву, уж в 1943 роцї підписав з Чехословакіёв договор о взаємній помочі, але якраз тот договор быв хомут, до котрого ся дістав Бенеш і котрый од зачатку дусив нашу екзілову владу тым, же по войнї має Москва великый інтерес о анектованя Підкарпатьской Руси. Сталін то Бенешови припомянув такой по освободжіню і так дефінітівно розбив державу Чехів, Словаків і Русинів, в котрій Русины значіли державотворный народ. Руськый народ ани втогды не зробив ніч проти того. Малый брат не быв на проґрамі дня.

Якраз тот великый брат зо своёв комуністічнов партіёв такой по анексії теріторії Підкарпатьской Руси вырїшав зничіти і вычаркнути з мапы світа русиньскый народ, вычаркнути з мапы світа ґрекокатолицьку церьков, котра на Підкарпатю была повязана праві з Русинами. Під покровительством і в мерьку великых братів проходили „добровольны“ оптації Русинів з Чехословакії на Україну в роках 1945 аж 1947, ці пришло ку Акції Вісла, з тым самым заміром, котрый почали на Підкарпатю два рокы дозаду. Розбити Русинів.

Якесь увольнїня а надія і про Русинів пришли праві в 1968 роцї, почас тзв. Пражской яри, але тоты надії погребав на далшых 21 років нихто іншый, як наш великый брат. Стигла ся холем леґалізація ґрекокатолицькой церькви а конштітучным законом ся поволило коло перепису людей давати до скобок при народности україньскій і народность русиньску. Про много русиньскых інтелектуалів, окрім іншого і про Федора Віца, але окупація значіла заказ свого діяльства.

Кідь собі то зрекапітулуєме, пак стоїть вопрос, як по тім вшыткім могли нашы в роцї 1968 вірити скорше тому, же то бы Русы не зробили, кідь мали історічны скушености, котры їм ясно говорили, же реалнїше є, же то зроблять, як же то не зроблять.

День 21. авґуста в Чеську і на Словакії собі припоминаме вникнутя своєтьскых войск. Днесь може о то веце, же втогды пришли помагати і робити порядок з „котрареволуціонарями“ і „буржоазныма націоналістами“ до нашой державы а днесь хотять робити порядок з „фашістами“ на Українї, і кідь з досправдовыма фашістами на кінцї 30-ых років наперед не боёвали, але дїлили собі грабунок. Змінив ся словник, але аґресія є тота сама. Кідь ся втогды не могло ясно вказати на Росію, бо быв Совєтьскый союз, днесь ся вказати прямо може. А дакотры нашы люде знова даяк страчають орьєнтацію і говорять собі, же правда може быти на сторонї великого брата, бо тот бы нам предці ніч плане не зробив. Лемже якраз таке думаня має лем дві пояснїня. Будь у части народа хыбує історічна память і так не суть способны аналізовати історічны скушености з великым братом, або ся великому братови на части нашого народа подарило якымсь способом зробити тоталну російску успішну лоботомію, также з той части народа зістала лем нероздумуюча каліка, котра собі не може усвідомловати світ і реалность.

Ці уж є правдов єдно, або друге, маю про тоту часть народа смутну справу. Великый брат не єствує а ниґда ани не быв. Суть лем ґеополітічны інтересы і впливы а наша історічна память і скушености нам говорять, же все нам было лїпше, а так є тому і теперь, кідь сьме были під ґеополітічным впливом Западу. На основі того є обертаня ся на Москву, як покровительку Русинів, ці одоброваня руського тиску на Україну, хоць ку Києву маме повный ваґон неодпустительных крітічных позначок в одношіню к Русинам, хворе.

Петро МЕДВІДЬ, Пряшів

* Lobotómia – operačné prerušenie spojov medzi čelovým lalokom a talamom. Laicky vysvetlené: chirurgickým, ale dokonca aj mechanickým zákrokom sa pacientovi zničia/prerušia nervové spoje medzi mozgom a vnútornou stranou čela.