Театер Александра Духновіча зачінать юбілейну 70-ту сезону
Єдиный на світї професіоналный русиньскый театер – Театер Александра Духновіча в Пряшові, в септембрї, по театралных вакаціях, вступить до своёй юбілейной 70-той сезоны. Театер выникнув 24-го новембра 1945 року і свою першу премєру одограв в марцї 1946 року і была то пєса „Ой, не ходи Грицю‟.
Театер Александра Духновіча выникнув на основі рїшіня Україньской народной рады Прящівщіны в Пряшові. Быв записаный до обходного реґістра як „Український національний театр“ – дружство, с. р. о. в Пряшові. Выникнутя театру было на основі дружтевництва. Од 1-го януара 1951 року быв театер рядженый Крайскым народным выбором в Пряшові аж до 1961 року. Потім зряджовательска пособность перешла на нововыникнутый Крайскый народный выбор в Кошіцях.
Штатуты театру, респ. документы із того періоду ся в театрї не всокотили. Од 1969 року до 31-го децембра 1997 року театер быв рядженый Міністерством културы Словацькой републікы. Од 1-го януара 1998 року аж до 31-го марца 2002 року быв здряджователём Крайскый уряд у Пряшові і од 1-го апріля 2002 року є здряджователём театру Пряшівскый самосправный край. Зміна назвы театру на Театер Александра Духновіча одбыла ся 15-го октобра 1990 року рішінём міністра културы Словацькой републікы.
Театер Александра Духновіча є професіоналнов, културнов і умелецьков інштітуціов в области театралного діяльства. Основнов задачов театру є вытваряня условій на вынкнутя і пошырёваня театралных творів із окремым замірянём на розвиток културного жывота Русинів, котры жыють на теріторії Словацькой републікы.
У своїх початках грав театер по російскы і тому быв одповідный і драматурґічный репертоар, головно російска класіка. В 50-тых роках 20-го стороча театер ся переорьєнтовав на україньскый язык. Аж у 80-тых роках в театрі перешла ґенерачна зміна і поступно театер зачав переходити на русиньскый язык. О тій змінї вырїшыли многы жадости містного жытельства, котре ся каждым переписом населїня по 1989 роцї все у векшій кількости голосить ку русиньскій народности і русиньскому материньскому языку, што му 40 років не было уможнено.
Театер має за собов веце стовкы премєр. І вдяка Театру Александра Духновіча в Пряшові за остатнїх 25 років были до русиньского языка протлумачены і на театралній сценї по русиньскы одограны многы творы – од світовой класікы по сучасны драматічны творы. Сучасным директором театру є Маріан Марко і умелецькым шефом Любомір Міндош. Бывшый драматурґ театру Василь Турок-Гетеш быв єдночасно председом Русиньской оборды на Словеньску і першым председом Світовой рады Русинів.
Петро МЕДВІДЬ
(Оброблене подля: divadload.sk)