«Маганой Сіті – місто Емілія Кубека» – прогулька слїдами священика
В Старім краю мало знаме о выдатных Русинах, котры з Карпатьской Руси ішли за велику воду не за хлїбом, а за своїма людми, жебы там принести їм поміч, служыти, быти моралнов підпоров. Таков персонов быв о. Емілій Кубек (1857 – 1940), грекокатолицькый священик, писатель, автор церьковнославяньско-мадярьско-російско-нїмецкого словника, народженый в Штефурові на Пряшівскій Руси.
Феномен Кубека оцїнёвали ёго парафіяне іщі в Старім краю. Быв нелем аніматором културного жывота, діятелём, што ся старав о свою околіцю, але і учів люди садити бандуркы за плугом, помагав парафіянам розвивати пчолярьство і лїпше ґаздовати на селї. Тоты події записав у романї Марко Шолтыс (першый русиньскый роман на Пряшівскій Руси). В 1904 р. о. Емілій Кубек одышов до Споєных Штатів Америкы і пришов до Маганой Сіті (Пенсілванія), де продолжовав своє діяльство як душпастырь, журналіста, писатель і автор церьковных выдань. Занимав там різны церьковны і світьскы функції, будучи лідром локалной сполочности.
Ёго великостьпорозумів Нік Купеньскый, докторанд Єльскойуніверзіты (Yale University), єдной з найпрестіжнїшых освітных інштітуцій світа, котры, при помочі Універзіты Бакнела (Bucknell University), веде проєкт, привертаючій память о великім Русинови, названый The Emil Kubek Project. Дотеперь Нік Купеньскій позберав вшыткы творы Кубека, міджі котрыма находять ся статї, писма, стихы, повіданя і спомянутый роман Марко Шолтыс. Часть з них переведена є до анґліцького языка, росшыруючи діапазон охоных познати творчость о. Емілія Кубека (матеріял ту).
Найновшов пропозіціов проєкту Ніка Купеньского є прогулька по місцях, звязаных з діяльством Кубека – West End Walking Tour, котры часто были фоном подій ёго творів. Буде то ты нагода відїти містнуґрекокатолицьку церьков і гріб о. Емілія Кубека, але в рамках той подіі были чітаны ёго творы в анґліцькій версії, презентованый музичный перформанс, a вшытко скінчіло в припарафіялнім центрї, де на честь о. Емілія Кубека приправилисвяточну торту, бо прогулька проходила 22. новембра 2015 – день перед ёго народенинами (23. новембра 1857 р.). Попри тім треба спомянути, же 2015 рік то і 75. річніця ёго смерти (17. юлия 1940 р.).
Демко ТРОХАНОВСКЫЙ